Việt Nam đang bước vào một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, đặc biệt với thị trường thương mại điện tử, sự thay đổi lớn trong hành vi tiêu dùng và cách thức kinh doanh của các nhà bán hàng. Việc chỉ tập trung vào giá rẻ không còn là chiến lược hiệu quả nhất, thay vào đó, người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến thương hiệu, chất lượng sản phẩm, trải nghiệm mua sắm và chất lượng dịch vụ hậu mãi. Để “lên top sàn” và bứt phá trong năm 2025, nhà bán hàng cần nắm vững những xu hướng nào? Cùng Kstudy tìm hiểu nhé
Bối cảnh thị trường thương mại điện tử Việt Nam
Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã bước vào giai đoạn “đủ chín”, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người tiêu dùng. Theo báo cáo từ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), năm 2024 ghi nhận một năm đầy khởi sắc của thương mại điện tử Việt Nam, với quy mô thị trường đạt trên 25 tỷ USD, tăng trưởng ấn tượng 20% so với năm 2023.
Không chỉ phát triển mạnh mẽ trong nước, thương mại điện tử xuyên biên giới cũng là một xu hướng đầy tiềm năng, được nhiều doanh nghiệp Việt Nam chú trọng đầu tư. Các doanh nghiệp đã tận dụng các nền tảng lớn như Amazon và Alibaba để tiếp cận thị trường quốc tế. Điều này không chỉ giúp tăng doanh thu xuất khẩu mà còn mở ra cơ hội quảng bá thương hiệu Việt Nam trên toàn cầu.
Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã đạt đến một giai đoạn phát triển “đủ chín”
Thị trường thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà bán và các doanh nghiệp. Trong đó, có thể thấy các yếu tố tạo nên sự khác biệt bao gồm:
• Về chính sách giá và khuyến mãi: Các doanh nghiệp liên tục tung ra các chương trình giảm giá, miễn phí vận chuyển, các sàn thu hút được lượng lớn người dùng, đặc biệt trong các dịp mua sắm như 11.11 hay 12.12.
• Về công nghệ: Nhiều nền tảng đầu tư mạnh vào trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn để cải thiện trải nghiệm người dùng, từ đó giữ chân khách hàng cũ và có thêm khách hàng mới.
• Về đa dạng sản phẩm: Các sàn thương mại điện tử ngày càng mở rộng danh mục sản phẩm từ hàng tiêu dùng nhanh đến các sản phẩm xa xỉ, nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, thu hút khách hàng trải nghiệm mua sắm.
Sự phát triển này đã kéo theo sự bùng nổ của các gian hàng chính hãng trên các nền tảng lớn như ShopeeMall và LazMall, tỷ lệ gian hàng chính hãng đến cuối năm 2023 tăng mạnh từ 20–30% so với giai đoạn 2021-2022. Xu hướng này tiệm cận với các thị trường thương mại điện tử phát triển như Trung Quốc, Hàn Quốc, nơi tỷ lệ nhà bán thương hiệu chiếm đến 40–50%.
Văn hoá tiêu dùng đang thay đổi ra sao?
Từ “mua ngay” đến “so sánh trước khi quyết định”
Đại dịch COVID-19 đã tạo ra một bước ngoặt lớn, biến thương mại điện tử trở thành kênh mua sắm chính của người tiêu dùng Việt, khách hàng ngày càng thông thái và sẵn sàng chi trả cao hơn cho những sản phẩm và dịch vụ mang lại sự yên tâm: chất lượng đảm bảo, bảo hành rõ ràng, hậu mãi chuyên nghiệp. Tín hiệu cho thấy thị trường đang trưởng thành và không còn “dễ dãi” với những người bán thiếu chiến lược.
Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể của các gian hàng có thương hiệu
Nếu trước đây, người tiêu dùng có thể dễ dàng mua hàng ngay khi thấy quảng cáo trên Facebook thì bây giờ, họ có xu hướng tìm kiếm sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, TikTok Shop để so sánh giá cả, đánh giá sản phẩm trước khi quyết định mua hàng.
Hành vi mua sắm cũng thay đổi rõ rệt
Mua sắm kết hợp giải trí
Xu hướng mua sắm kết hợp giải trí cũng là một điểm nhấn đáng chú ý. Các nền tảng như TikTok Shop đã tạo ra trải nghiệm mua sắm thu hút người dùng không chỉ vì nhu cầu mua sắm mà còn vì nội dung hấp dẫn. Trước đây, hình thức này chỉ phổ biến trong các trung tâm thương mại, nơi khách hàng đi dạo, tham quan rồi mua sắm ngẫu nhiên. Giờ đây, xu hướng này đã dịch chuyển lên không gian trực tuyến, trở thành một phương thức bán hàng đầy tiềm năng.
Sự xuất hiện và bùng nổ của xu hướng “shoppertainment”
Giá rẻ nhất không còn là “vũ khí”
Dù giá cả vẫn là một yếu tố quan trọng trong quyết định mua hàng của người tiêu dùng châu Á, nhưng khái niệm “giá rẻ nhất” không còn là ưu tiên hàng đầu. Thay vào đó, người tiêu dùng bắt đầu quan tâm đến sự hợp lý giữa giá cả và chất lượng sản phẩm.
Người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao hơn cho các sản phẩm đi kèm với dịch vụ tốt, bảo hành chu đáo, chính sách đổi trả linh hoạt và thương hiệu uy tín. Thậm chí, họ có xu hướng “tẩy chay” các sản phẩm giá rẻ nhưng chất lượng kém để đổi lấy trải nghiệm mua sắm tốt hơn.
Vậy để “Lên top sàn”, nhà bán mới cần làm gì?
1. Đầu tư vào Thương hiệu (Branding)
Chiến lược quan trọng nhất là sự chuyển dịch từ thương mại điện tử thông thường sang thương mại điện tử có thương hiệu. Các doanh nghiệp không chỉ đơn thuần bán sản phẩm mà còn phải đầu tư vào xây dựng thương hiệu mạnh mẽ, từ thiết kế sản phẩm, bao bì đến chiến lược truyền thông.
Điều này giúp tạo ra sự khác biệt, xây dựng lòng tin và duy trì mối quan hệ lâu dài với khách hàng, thay vì chỉ tập trung vào các chiến dịch bán hàng ngắn hạn.
- Ví dụ: Thương hiệu Cocoon đã thành công trong việc xây dựng hình ảnh thương hiệu gắn liền với các sản phẩm thuần chay, thân thiện với môi trường, được nhiều người tiêu dùng tin tưởng và yêu thích.
Thương hiệu Cocoon với câu chuyện thương hiệu mang tính đặc trưng riêng biệt đầy ấn tượng
2. “Shoppertainment”: Dẫn dắt khách chốt đơn bằng nội dung hấp dẫn
Mua sắm kết hợp giải trí (shoppertainment) tiếp tục là một xu hướng không thể bỏ qua. Nhà bán nên tận dụng các hình thức như livestream bán hàng, video ngắn để thu hút sự chú ý của khách hàng và tạo sự tương tác mạnh mẽ.
“Shoppertainment” tiếp tục là một xu hướng không thể bỏ lỡ
Livestream trên TikTok Shop là một ví dụ điển hình về shoppertainment thành công. Thay vì chỉ đơn thuần giới thiệu sản phẩm, người bán (seller) thường kết hợp với các hoạt động giải trí để thu hút người xem.
- Các hình thức phổ biến bao gồm:
- Trình diễn sản phẩm: Người bán trực tiếp trình diễn cách sử dụng, phối đồ, hoặc thử nghiệm sản phẩm.
- Tương tác trực tiếp: Trả lời câu hỏi của người xem, tổ chức minigame, bốc thăm trúng thưởng.
- Mời KOLs, Influencers: Hợp tác với những người nổi tiếng để tăng độ tin cậy và thu hút fan.
- Tạo nội dung hấp dẫn: Lồng ghép các câu chuyện, tình huống hài hước, hoặc thông tin hữu ích liên quan đến sản phẩm.
3. Tối ưu Dữ liệu khách hàng
Dữ liệu khách hàng là “kim chỉ nam” dẫn đường cho mọi quyết định kinh doanh. Việc áp dụng dữ liệu nghiên cứu thị trường vào thương mại điện tử là yếu tố then chốt để hiểu rõ hành vi, sở thích và nhu cầu của khách hàng.
Những nhà bán biết cách khai thác và phân tích dữ liệu sẽ có lợi thế cạnh tranh vượt trội trong bối cảnh thị trường khốc liệt. Dữ liệu có thể giúp nhà bán:
- Cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm: Gợi ý sản phẩm phù hợp, tạo ưu đãi riêng biệt, tăng tỷ lệ chuyển đổi.
- Tối ưu hóa giá bán: Xác định mức giá tối ưu cho từng phân khúc khách hàng, tăng doanh thu và lợi nhuận.
- Cải thiện sản phẩm và dịch vụ: Thu thập phản hồi, đánh giá để điều chỉnh và nâng cao chất lượng.
- Dự đoán xu hướng: Nhận biết sớm các thay đổi trong thị trường và hành vi tiêu dùng, đón đầu cơ hội.
Theo thống kê, các doanh nghiệp tận dụng dữ liệu có lợi nhuận cao hơn đến 60% so với những doanh nghiệp không sử dụng công cụ này. Điều này chứng tỏ vai trò sống còn của dữ liệu trong thương mại điện tử hiện đại.
4. Tìm “đại dương xanh” cho riêng mình
Trong một thị trường thương mại điện tử ngày càng đông đúc và cạnh tranh khốc liệt, cuộc đua giá rẻ ở phân khúc phổ thông chỉ khiến các nhà bán hao hụt lợi nhuận. Thay vào đó, tìm và khai thác thị trường ngách hoặc tạo ra đại dương xanh là chiến lược khởi nghiệp thông minh và bền vững hơn.
Ví dụ về thị trường ngách: Một ví dụ điển hình là thương hiệu Lành Việt Roots Lab tập trung vào ngách Mẹ bỉm sữa hiện đại, chuyên cung cấp các sản phẩm chăm sóc bé có nguồn gốc từ thiên nhiên, không chứa hóa chất độc hại. Họ tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu của các bà mẹ tìm kiếm sự an toàn và dịu nhẹ cho làn da nhạy cảm của bé. Đồng thời, LànhViet cũng chú trọng đến tính tiện lợi trong thiết kế sản phẩm, giúp mẹ dễ dàng sử dụng và tiết kiệm thời gian. Điều này cho thấy, việc hiểu rõ và phục vụ tốt một thị trường ngách cụ thể có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh lớn.
Shopee: LànhViet Roots Lab
Bằng cách xác định rõ từng phân khúc khách hàng, nhà bán hàng có thể xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh phù hợp và hiệu quả hơn, từ việc thiết kế sản phẩm, tạo dựng nội dung truyền thông đến triển khai chiến lược bán hàng, từ đó giảm thiểu cạnh tranh trực tiếp và nuôi dưỡng lòng trung thành sâu sắc từ cộng đồng khách hàng.
Kết
Để thành công trong môi trường thương mại điện tử đầy cạnh tranh, nhà bán hàng cần xây dựng nền tảng vững chắc, không chỉ về sản phẩm mà còn về thương hiệu, dịch vụ khách hàng và chiến lược kinh doanh. Việc hiểu rõ thị trường, nắm bắt cơ hội và thách thức là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp thích nghi và phát triển bền vững.
Ngoài ra, việc tìm ra đam mê và giá trị cốt lõi của doanh nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng. Chỉ khi thực sự tâm huyết với lĩnh vực mình theo đuổi, nhà bán hàng mới có thể duy trì sự kiên trì và sáng tạo để mang đến những sản phẩm và dịch vụ tốt nhất cho khách hàng. Trong bối cảnh thương mại điện tử ngày càng phát triển, việc xây dựng thương hiệu riêng và tạo dựng niềm tin với khách hàng chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn bứt phá trên thị trường.
Thương mại điện tử 2025 không còn là sân chơi của những ai chỉ chạy theo giá rẻ, mà là cuộc đua về thương hiệu, trải nghiệm khách hàng và chiến lược kinh doanh bài bản. Khi người tiêu dùng ngày càng thông thái, nhà bán hàng cần chuyển dịch từ việc chỉ bán sản phẩm sang xây dựng giá trị bền vững, tận dụng dữ liệu để tối ưu chiến lược và đón đầu những xu hướng mới.
Nếu bạn muốn trang bị kiến thức thực chiến để chinh phục thương mại điện tử, Học viện Kstudy chính là lựa chọn lý tưởng với các khóa học về Digital Marketing.
Tìm hiểu khóa học phù hợp với bạn:
Hãy tham khảo ngay các bài viết/khóa học tại Học viện Kstudy để không bỏ lỡ các thông tin cập nhật mới nhất nhé!
