TikTok, nền tảng sinh sau đẻ muộn nhưng không hề lép vế trước các công ty công nghệ lớn, sau gần 10 năm, Tiktok không còn chỉ là một nền tảng giải trí thuần túy mà đang dần chiếm lĩnh vai trò của một công cụ tìm kiếm thực thụ, đặc biệt đối với thế hệ trẻ trong bối cảnh hành vi tìm kiếm thông tin đang thay đổi mạnh mẽ. Điều này đặt ra thách thức lớn cho Google – nền tảng vốn từng là “cổng thông tin” số một toàn cầu. Vậy điều gì đang thúc đẩy sự chuyển dịch này? Thuật toán tìm kiếm của TikTok vận hành ra sao? Và các doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược như thế nào để không bị bỏ lại trong cuộc chơi tối ưu tìm kiếm trên nền tảng mạng xã hội này?
Cuộc chiến xu hướng tìm kiếm giữa Tiktok và “ông lớn” Google
Vì sao TikTok dần dần từ một mạng xã hội giải trí trở thành một nền tảng tìm kiếm thông tin – dẫn đến sự cạnh tranh trực tiếp với Google?
Sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng nội dung của thế hệ trẻ
Một trong những động lực lớn nhất thúc đẩy TikTok trở thành nền tảng tìm kiếm chính là sự thay đổi trong hành vi tìm kiếm của Gen Z. Theo nghiên cứu mới nhất, khoảng 46% người trẻ hiện nay tìm kiếm thông tin qua các nền tảng mạng xã hội thay vì sử dụng Google. Họ không còn hứng thú với những đoạn văn bản dài, khô khan hay những trang web cứng nhắc, mà tìm đến các nội dung video ngắn gọn, trực quan và dễ hiểu.
Khoảng 46% người trẻ hiện nay tìm kiếm thông tin qua các nền tảng mạng xã hội
Khác với Google – nơi người dùng tìm kiếm theo nhu cầu cụ thể, TikTok tạo ra hành vi tìm kiếm mang tính khám phá. Khi tìm một từ khóa như “skincare cho da dầu” trên TikTok, người dùng không mong đợi một danh sách bài viết chuẩn SEO mà muốn xem các video review thực tế, cảm nhận chân thực từ người dùng thật. Tìm kiếm trở thành một phần của hành trình giải trí, không phải là bước chuyển đổi cuối cùng.
TikTok tạo ra hành vi tìm kiếm mang tính khám phá
Tiktok tạo ra trải nghiệm tìm kiếm “gần như vô thức”
Người dùng đến với TikTok chủ yếu để giải trí, nhưng trong quá trình lướt nội dung, họ cũng khám phá thông tin một cách tự nhiên. Điều này hoàn toàn khác với Google – nơi mà tìm kiếm là một hành vi có chủ đích. TikTok giúp người dùng “vấp phải” những thông tin có giá trị trong lúc họ không thực sự tìm kiếm, từ đó khơi gợi sự quan tâm, dẫn dắt hành vi tiêu dùng.
TikTok cũng đang đầu tư mạnh mẽ để trở thành một nền tảng tìm kiếm chính thức. Bằng chứng là việc ra mắt Search Ads Campaigns vào tháng 9/2024 – cho phép thương hiệu tiếp cận người dùng ngay tại trang kết quả tìm kiếm. Điều này đánh dấu bước tiến rõ rệt trong việc cạnh tranh trực tiếp với Google trong lĩnh vực tìm kiếm thương mại.
Tiktok ra mắt Search Ads Campaigns vào tháng 9/2024
Thuật toán tìm kiếm của TikTok có những điểm nào khác biệt so với Google?
TikTok tập trung vào “tìm kiếm cảm xúc” thay vì “tìm kiếm mục tiêu”
Google dựa vào các thuật toán đánh giá độ phù hợp giữa từ khóa và nội dung văn bản, qua đó đưa ra kết quả tìm kiếm liên quan và chính xác. Trong khi đó, TikTok không chỉ phân tích từ khóa mà còn tập trung vào mức độ hấp dẫn của nội dung: video có thời lượng xem dài không, người dùng có dừng lại không, có bình luận, chia sẻ hay lưu lại không?
Tức là, nội dung càng được nhiều người tương tác sẽ càng có khả năng hiển thị cao hơn trong kết quả tìm kiếm, ngay cả khi không chứa đầy đủ các từ khóa truyền thống. Đây là điều khiến TikTok gần như không thể áp dụng chiến lược SEO như trên Google.
Tham khảo: AI Overviews của Google Đang Ảnh Hưởng Thế Nào Đến SEO?
TikTok tập trung vào “tìm kiếm cảm xúc” thay vì “tìm kiếm mục tiêu”
Ngữ cảnh tìm kiếm quan trọng hơn từ khóa chính xác
Một trong những khác biệt cốt lõi giữa hai nền tảng là cách hiểu về “ý định người dùng”. Google cố gắng giải mã mục đích đằng sau mỗi từ khóa, từ đó đưa ra nội dung phù hợp nhất. Trong khi đó, TikTok lại đánh giá mối liên hệ giữa từ khóa và video theo cách gần với cảm xúc và ngữ cảnh sử dụng trong đời sống thực tế.
Ví dụ, một người tìm “nước hoa gây nghiện” trên TikTok không mong đợi bảng so sánh chi tiết như trên Google, mà muốn xem người thật chia sẻ cảm xúc khi dùng mùi hương đó. Vì vậy, các nội dung trên TikTok cần chú trọng đặt sản phẩm vào tình huống thực, thể hiện qua trải nghiệm sống động, hơn là thông tin mang tính liệt kê.
Ngữ cảnh tìm kiếm quan trọng hơn từ khóa chính xác
Tối ưu video, không tối ưu nội dung text
Google yêu cầu tối ưu meta title, description, heading, link nội bộ,… nhưng TikTok không có các trường văn bản như vậy để “làm SEO”. Tất cả việc tối ưu tìm kiếm ở đây đều phải thể hiện qua nội dung video và hashtag. Video càng hấp dẫn trong những giây đầu tiên, càng có cơ hội giữ chân người xem và được thuật toán đề xuất ở kết quả tìm kiếm.
Tối ưu video, không tối ưu nội dung text
Doanh nghiệp nên làm gì nếu muốn sản phẩm của mình được tối ưu tìm kiếm trên nền tảng TikTok?
Chiến lược giúp doanh nghiệp tối ưu tìm kiếm sản phẩm trên nền tảng Tiktok
Tư duy lại về chiến lược từ khóa
Chiến lược từ khóa trên TikTok không còn dựa vào volume hay độ cạnh tranh như Google. Thay vào đó, doanh nghiệp nên nghiên cứu các hashtag đang phổ biến, quan sát cách cộng đồng nhắc đến sản phẩm, dịch vụ của ngành hàng, sau đó mô phỏng lại nội dung theo phong cách gần gũi và đời thường.
Để làm điều này, doanh nghiệp có thể trực tiếp sử dụng thanh tìm kiếm trên TikTok để nhập một từ khóa mục tiêu, sau đó phân tích các video hiện lên trong kết quả. Đó là cách nhanh nhất để hiểu “nội dung được ưa chuộng” cho từ khóa đó trông như thế nào.
Đầu tư vào nội dung video thay vì chỉ chạy quảng cáo
Tiktok không hoạt động hiệu quả nếu thương hiệu chỉ đẩy mạnh quảng cáo mà bỏ qua yếu tố tự nhiên trong nội dung. Người dùng ưa chuộng những video trông như được tạo ra bởi người thật, không phải thương hiệu. Do đó, các dạng UGC (User Generated Content) hoặc influencer review sẽ mang lại tỷ lệ tương tác cao hơn nhiều so với các video quảng cáo chỉn chu, cứng nhắc.
Đặc biệt, đối với quảng cáo trong kết quả tìm kiếm, TikTok gợi ý rằng video nên giới thiệu sản phẩm ngay từ đầu, tránh lan man. Bởi vì khi đã tìm kiếm, người dùng có mục đích rất rõ – họ muốn được giải đáp thắc mắc, chứ không cần câu chuyện dài dòng.
Điều chỉnh cách đo lường hiệu quả
Nếu doanh nghiệp tiếp cận TikTok với tư duy chuyển đổi cuối cùng (last-click), họ sẽ dễ dàng thất vọng vì khó theo dõi được số lần mua hàng trực tiếp. Thay vào đó, cần dùng các chỉ số brand lift, Media Mix Modeling, hoặc các mô hình học máy xác suất để phân tích vai trò của TikTok trong toàn bộ hành trình khách hàng.
Đã có nghiên cứu cho thấy ROAS của TikTok khi đo bằng mô hình học máy vượt xa Google Performance Max hoặc YouTube – chứng minh rằng nếu biết đo lường đúng cách, TikTok hoàn toàn có thể là một kênh hiệu quả cao.
Kết luận
Sự nổi lên của TikTok như một công cụ tìm kiếm thực sự đang định hình lại hành vi người dùng – từ hành vi có chủ đích sang hành vi khám phá, từ tìm đọc sang tìm xem, từ tìm thông tin sang tìm cảm hứng. Doanh nghiệp cần hiểu rằng hai nền tảng này đại diện cho hai giai đoạn khác nhau trong hành trình tiêu dùng: Google là nơi “hoàn tất quyết định mua”, còn TikTok là nơi “khơi gợi nhu cầu mua”. Vì thế, tối ưu tìm kiếm không còn là chuyện của SEO truyền thống, mà là câu chuyện của sáng tạo nội dung, hiểu đúng ngữ cảnh, hành vi và tâm lý người dùng trên từng nền tảng.
Nếu bạn muốn trang bị kiến thức thực chiến để phát triển các chiến dịch marketing hiệu quả cho doanh nghiệp mình, Học viện Kstudy chính là lựa chọn lý tưởng với các khóa học về Digital Marketing.
Tìm hiểu khóa học phù hợp với bạn:
Hãy tham khảo ngay các bài viết/khóa học tại Học viện Kstudy để không bỏ lỡ các thông tin cập nhật mới nhất nhé!
Tham khảo:
- Meta ra mắt Edits – Ứng dụng chỉnh sửa video trên điện thoại cạnh tranh trực tiếp với CapCut
- Microsoft Build 2025: Kỷ nguyên AI Agent chính thức bắt đầu – Dev, doanh nghiệp và startup cần chuẩn bị gì?
